اعتیادپژوهی

اعتیادپژوهی

اعتیادپژوهی سال پنجم بهار 1390 شماره 17

مقالات

۱.

بررسی و مقایسه وضعیت اختلال اضطراب اجتماعی و کمرویی در مردان معتاد و غیر معتاد

کلید واژه ها: هراس اجتماعی معتاد کمرویی اختلال اضطراب اجتماعی غیر معتاد

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 484 تعداد دانلود : 726
مقدمه: پژ وهش حاضر با هدف مقایسه کمرویی و اختلال اضطراب اجتماعی در مردان معتاد و غیر معتاد انجام شد. روش: روش این پژ وهش، از نوع علی مقایسه ای بوده و نمونه گیری به روش نمونه گیری هدفمند انجام شده است. بنابراین 30 نفر از معتادانی که برای نخستین بار به مرکز خود معرف بهزیستی شهر اراک مراجعه کرده بودند، انتخاب شدند. سپس 30 نفر نیز از مردان غیرمعتاد بدون سابقه اعتیاد که با گروه نمونه همتا شده بودند، به عنوان گروه مقایسه در نظر گرفته شدند و پرسشنامه کمرویی هندرسون- زیمباردو و مقیاس اضطراب اجتماعی لایبوتیز در هر دو گروه اجرا شد. داده ها با استفاده از نرم افزار SPSS و با روش آماری t استودنت برای گروه های مستقل تحلیل شدند. یافته ها: نتایج نشان داد که مردان معتاد نسبت به مردان غیر معتاد، نمره بالاتری در اختلال اضطراب اجتماعی و کمرویی بدست آوردند. نتیجه گیری: با توجه به نتایج می توان چنین نتیجه گیری کرد که افراد مبتلا به اختلال اضطراب اجتماعی و کمرویی ممکن است برای کاهش اضطراب و اجتناب اجتماعی دست به مصرف مواد مخدر بزنند. استلزام های بالینی برای پیشگیری و درمان سوءمصرف مواد باید مورد توجه قرار گیرد.
۲.

اثربخشی امید درمانی بر کاهش میزان افسردگی و پیشگیری از عود در زنان درمان جوی وابسته به مواد مخدر

کلید واژه ها: افسردگی وابستگی به مواد امید درمانی پیشگیری ازعود

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 356 تعداد دانلود : 249
مقدمه: هدف از پژوهش حاضر بررسی اثر بخشی آموزش امید درمانی بر کاهش میزان افسردگی و پیشگیری از عود در زنان درمان جوی وابسته به مواد مخدر بود. روش: دریک طرح شبه آزمایشی 20 مراجعه کننده با تشخیص اختلال سوء مصرف مواد افیونی که دوره سم زدایی را با موفقیت به پایان رسانده و نمره 14 یا بالاتر علائم افسردگی در پرسشنامه افسردگی بک (ویرایش دوم) را دارا بودند، با روش نمونه گیری در دسترس در دو گروه آزمایشی (10نفر) وگروه گواه (10نفر) به طور تصادفی تقسیم شدند. گروه آزمایشی به مدت 8 جلسه گروهی تحت آموزش امید درمانی قرار گرفتند و گروه گواه در طول این مدت هیچ درمانی دریافت نکردند. آزمودنی های مورد پژوهش توسط مقیاس امید اسنایدر و افسردگی بک (ویرایش دوم) وآزمایش مورفین پیش از شروع و پایان درمان و پس از اتمام مرحله پیگیری 2 ماهه، مورد ارزیابی قرار گرفتند. جهت تحلیل داده ها از آزمون خی دو، آزمون Z نسبت و آزمون تجزیه و تحلیل کواریانس استفاده شد. یافته ها: نتایج نشان داد که آموزش امید درمانی می تواند کاهش قابل ملاحظه ای در میزان نشانگان افسردگی زنان معتاد ایجاد کند. بعلاوه، نتایج آزمون مجذور خی حکایت از معناداری تفاوت تعداد زنان عود کرده با توجه به گروه (آزمایش و گواه) داشته است. نتیجه گیری: به طور کل، نتایج این تحقیق نشان می دهد که آموزش امید درمانی در کاهش میزان افسردگی و پیشگیری از عود در زنان درمان جوی وابسته به مواد مخدر موثر میباشد.
۳.

مقایسه سرسختی روان شناختی و سبک های مقابله با فشار روانی در افراد معتاد و عادی

کلید واژه ها: سرسختی روان شناختی سبک های مقابله افراد عادی افراد معتاد

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 880 تعداد دانلود : 84
مقدمه: هدف از پژوهش حاضر مقایسه سرسختی روان شناختی و سبک های مقابله با فشار روانی بین افراد معتاد و عادی در شهر رشت بود. روش: روش این پژوهش از نوع علی مقایسه ای بوده است. برای نمونه گیری یکصد نفر معتاد با روش نمونه گیری خوشه ای چند مرحله ای و یکصد نفر غیر معتاد با روش نمونه گیری در دسترس انتخاب شدند و پرسشنامه های دیدگاه های شخصی کوباسا و سبک های مقابله با فشار روانی موس و بلینگز در میان هر دو گروه اجرا شد. در تجزیه و تحلیل داده ها از آزمون های آماری، t مستقل، ضریب همبستگی پیرسون و تحلیل رگرسیون استفاده شد. یافته ها: نتایج پژوهش نشان داد که بین سرسختی روان شناختی و سبک مقابله متمرکز بر هیجان در افراد معتاد و عادی تفاوت معنی داری وجود دارد، ولی از نظر به کارگیری سبک متمرکز بر مسأله تفاوت معنی داری بین دو گروه بدست نیامد. تحلیل رگرسیون نیز نشان داد که سرسختی روان شناختی می تواند پیش بینی کننده معناداری برای سبک متمرکز بر هیجان باشد. نتیجه گیری: یافته های این پژوهش نقش مهم برخی از خصیصه های شخصیتی مانند سرسختی روان شناختی و سبک های مقابله با فشار روانی در افراد را نشان می دهد که می توانند با گرایش به اعتیاد و سوء مصرف مواد رابطه داشته باشند.
۴.

مقایسه اثربخشی گروه درمانی شناختی-رفتاری مبتنی بر مهارت های مقابله ای و نگه دارنده درمان با متادون در بهبود راهبردهای تنظیم هیجان و پیشگیری از عود

کلید واژه ها: سوء مصرف مواد تنظیم هیجان گروه درمانی شناختی-رفتاری درمان با متادون

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 437 تعداد دانلود : 289
مقدمه: پژوهش حاضر با هدف مقایسه ی میزان اثربخشی گروه درمانی شناختی-رفتاری مبتنی بر مهارت های مقابله ای و درمان نگه دارنده با متادون در بهبود راهبردهای تنظیم هیجان و پیشگیری از عود به مصرف مواد انجام شد. روش: پژوهش حاضر یک طرح شبه آزمایشی پیش آزمون-پس آزمون با گروه گواه بود. برای نمونه گیری 45 نفر از افراد سوء مصرف کننده ی مراجعه کننده به مراکز درمانی ترک اعتیاد انتخاب و بطور تصادفی در سه گروه درمان شناختی-رفتاری، درمان نگه دارنده با متادون و گروه گواه گمارده شدند. شرکت کنندگان هر سه گروه قبل و پس از پایان مداخله پرسش نامه ی هوش هیجانی را تکمیل نمودند. داده ها با استفاده از روش تحلیل کواریانس تجزیه و تحلیل شد. یافته ها: نتایج نشان داد که درمان شناختی-رفتاری در مقایسه با درمان نگه دارنده با متادون و گروه کنترل به بهبود معنادار تنظیم هیجان افراد مصرف کننده ی مواد منجر شد، ولی تفاوت معناداری بین گروه درمان نگه-دارنده با متادون و گروه کنترل مشاهده نشد. همچنین میزان عود به مصرف مواد در افراد شرکت کننده در گروه درمان شناختی-رفتاری نسبت به گروه درمان نگه دارنده با متادون و گروه کنترل به طور معناداری کمتر بود ولی تفاوت معناداری بین گروه دارودرمانی و گروه کنترل مشاهده نشد. نتیجه گیری: درمان شناختی- رفتاری درمان مؤثری است که می تواند متغیرهای رفتاری و شناختی مرتبط با سوء مصرف مواد مانند راهبردهای تنظیم هیجانی را تغییر دهد. بنابراین با توجه به این یافته ها، برنامه های درمان سوء مصرف مواد باید این متغیرهای میانجی مصرف را هدف قرار دهند.
۵.

مقایسه باورهای فراشناختی ناکارآمد در بین افراد وابسته و افراد غیر وابسته به مواد

کلید واژه ها: باورهای فراشناختی اختلال وابستگی به مواد (اعتیاد)

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 478 تعداد دانلود : 517
مقدمه: هدف از پژوهش حاضر، مقایسه باورهای فراشناختی ناکارآمد در بین افراد وابسته و افراد غیر وابسته به مواد بود. روش: بدین منظور 70 نفر از افراد وابسته به مواد و 70 نفر از افراد عادی به روش نمونه گیری مبتنی بر هدف در این تحقیق شرکت کردند و به پرسشنامه فرا شناخت پاسخ دادند. برای تجزیه و تحلیل داده ها از تحلیل واریانس چندگانه و همچنین تحلیل تشخیصی استفاده شد. یافته ها: نتایج نشان داد که بین دو گروه (گروه وابسته به مواد و گروه غیر وابسته) در ترکیب خطی متغیرهای وابسته (عوامل فراشناختی) تفاوت معناداری وجود دارد و تحلیل هر یک از متغیرهای وابسته نشان داد که دو گروه از نظر باورهای فرا شناختی مثبت، باورهای فرا شناختی منفی، عدم اطمینان شناختی، نیاز به کنترل فکر و خودآگاهی شناختی به طور معناداری با یکدیگر متفاوت بودند. همچنین نتایج حاصل از تحلیل تشخیصی نشان داد که سه مورد از عوامل فراشناختی شامل باورهای فرا شناختی منفی، نیاز به کنترل فکر و عامل خودآگاهی شناختی بیش از بقیه عوامل در پیش بینی اختلال وابستگی به مواد نقش دارند. نتیجه گیری: با در نظر گرفتن نتایج می توان چنین نتیجه گرفت که گروه وابسته به مواد دارای میزان بیشتری از باورهای ناکارآمد می باشند و این باورهای ناکارآمد می توانند زمینه آسیب پذیری نسبت به اختلال وابستگی به مواد و تداوم این اختلال را فراهم سازند. پس امید می رود که روان درمانگران در جهت کمک هر چه بیشتر در درمان و پیشگیری از اعتیاد به نتایج این پژوهش توجه نمایند.
۶.

اثربخشی آموزش مهارت های تفکر انتقادی بر نگرش دانش آموزان نسبت به سوء مصرف مواد مخدر

کلید واژه ها: سوء مصرف مواد نگرش مهارت تفکر انتقادی نگرش نسبت به مواد مخدر

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 202 تعداد دانلود : 332
مقدمه: هدف پژوهش حاضر بررسی میزان اثربخشی آموزش مهارت تفکر انتقادی بر تغییر نگرش نسبت به مواد مخدر در دانش آموزان پسر دبیرستان های شهر یزد بود. روش: طرح پژوهش از نوع آزمایشی با گروه آزمایش و کنترل بود. جامعه آماری در این طرح کلیه دانش آموزان پسرسال اول مقطع دبیرستان شهرستان یزد هستند که در دو ناحیه آموزش و پرورش در سال 88-87 مشغول به تحصیل بودند. پس از انتخاب یک دبیرستان پسرانه و جایگزینی تصادفی آزمودنی ها به دو گروه آزمایش (20نفر) و کنترل (20نفر)، پرسشنامه نگرش نسبت به مواد مخدر در مورد هر دو گروه اجرا شد. گروه آزمایش، آموزش تفکر انتقادی را در 8 جلسه 90 دقیقه ای به صورت هر هفته یک جلسه دریافت کردند. در گروه کنترل هیچ متغیری اعمال نشد و آن ها در انتظار آموزش ماندند. پس از اجرای مداخله آموزشی، از هر دو گروه پس آزمون به عمل آمد. سپس از تحلیل کواریانس و آزمون لوین برای تحلیل استفاده شد. یافته ها: یافته های تحقیق بیانگر این مطلب است که پیش فرض همگنی شیب ها و همگنی واریانس ها تأیید می گردد. معناداری F کوواریانس در سطح (05/0≥ P) نشان می دهد که آموزش تفکر انتقادی تاثیر گذار است. نتیجه گیری: نتایج نشان داد که آموزش تفکر انتقادی بر تغییر نگرش دانش آموزان نسبت به سوء مصرف مواد، مؤثر بوده است.
۷.

بررسی و مقایسه وضعیت باورهای غیرمنطقی در افراد معتاد و عادی

کلید واژه ها: تحصیلات وضعیت اقتصادی معتاد باورهای غیر منطقی

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 619 تعداد دانلود : 669
مقدمه: باورهای غیرمنطقی اثرات مخرب و جدی بر رفتار فرد در خانه، محل کار و در محیط اجتماعی داشته و اثرات عمیق هیجانی (افسردگی، غمگینی، خودآزاری، خود سرزنشی و پشیمانی و...) را به دنبال دارد. بر این اساس هدف پژوهش حاضر مقایسه باورهای غیرمنطقی در افراد معتاد و عادی بود. روش: پژوهش از نوع علّی- مقایسه ای بوده و با توجه به اهمیت این موضوع و نقش آن در گرایش افراد به اعتیاد نمونه 120 نفری (60 نفر معتاد و 60 نفر عادی) بر اساس نمونه گیری در دسترس و از لحاظ سنی همسان انتخاب شدند و پرسش نامه باورهای غیرمنطقی جونز روی نمونه مورد مطالعه اجرا شد. برای بررسی تفاوت بین گروه ها از آزمون های آماری t مستقل و تجزیه و تحلیل واریانس یکراهه استفاده شد. یافته ها: بین میانگین باورهای غیرمنطقی افراد عادی و معتاد، میانگین نمره های باورهای غیرمنطقی افراد معتاد براساس تحصیلات و همچنین وضعیت اقتصادی تفاوت معناداری به دست آمد. نتیجه گیری: نمره باورهای غیرمنطقی در افراد معتاد بیشتر از افراد عادی است. با توجه به این که افراد میتوانند از طریق دگرگون ساختن باورهای خود، رفتار و احساساتشان را تغییر دهند لذا بایستی باورهای غیرمنطقی را با ملاحظات آموزشی با باورهای منطقی جایگزین کرد.

آرشیو

آرشیو شماره ها:
۶۷