رویکردهای نوین آموزشی (پژوهش های تربیتی و روانشناختی)

پژوهش حاضر با هدف شناسایی متغیرها و عوامل آموزشی مرتبط با پیشرفت تحصیلی دانش آموزان سوم راهنمایی در درس علوم (بر اساس داده ها و نتایج مطالعه تیمز- آر)، و ارائه الگوی مناسب جهت تأثیر هر یک از عوامل بر پیشرفت تحصیلی صورت گرفت. به همین منظور، کل 5301 نفر دانش آموز سوم راهنمایی شرکت کننده در مطالعه تیمز- آر، به صورت سرشماری به عنوان نمونه انتخاب شده اند و داده های مربوط به آنها تجزیه و تحلیل شده است. از میان کل متغیرهای آموزشی که داده های مربوط به آنها در مطالعه تیمز- آر جمع آوری شده بود، 15 متغیر از طریق روش غیرآزمایشی با طرح تحقیق همبستگی و با استفاده از روش های آماری ضریب همبستگی پیرسون و تحلیل عاملی بررسی شدند. یافته های حاصل از پژوهش نشان داد که از مجموع 15 متغیر پیش بین آموزشی، 13 متغیر دارای ضریب همبستگی معناداری(در سطح 01/0> a ) با متغیر پیشرفت تحصیلی بودند. همچنین، مدل تحلیل مسیر بررسی تأثیر هر یک از عوامل مورد نظر بر پیشرفت تحصیلی استفاده گردید. در این روش با استفاده از ماتریس همبستگی عوامل مورد نظر و برآورد تأثیرات مستقیم و غیرمستقیم آنها، و با در نظر گرفتن شاخصهای نیکویی برازش به بررسی الگوی مورد نظر پرداخته شده است. در تأثیرات مستقیم و غیرمستقیم عامل فعالیتهای آموزشی معلم در کلاس و مدرسه بیشترین اثر را به ترتیب 17/8 t= در اثرمستقیم و 17/5 t= در اثر غیر مستقیم داشته است، ولی بیشترین تبیین واریانس متغیر پیشرفت تحصیلی(49/0= (R2 مربوط به تجارب آموزشی و ویژگیهای معلم بوده است.

این مقاله، ضمن نقد و بررسی اصلاحات برنامه درسی در عصر پست مدرنیسم، با طرح دیدگاه­های فلسفی پست­مدرن و ارایه رویکردهای اصلاح برنامه درسی، ویژگی­های برنامه­های درسی منتج از این دیدگاه را مورد امعان نظر قرار داده است. نتایج به دست آمده حاکی از آن است که هر گونه تغییر در برنامه­های درسی، از قبیل: اصلاح مدیریت اجرای تغییر برنامه­های درسی، کنترل آن، اجرای برنامه­های درسی مدرسه محور و یا مشارکتی، با در نظر داشتن تفکر مدرنیستی نمی­تواند به تغییرات اساسی و تأثیرگذار منتج گردد. عمده این اصلاحات، پروژه­هایی هستند که با گذر از فضای مدرنیستی به دنیای پست مدرنیسم، پاسخ­گوی نیازهای واقعی فراگیران نیستند. پست مدرنیسم، با داشتن دو ابزار شالوده شکنی و نظریه­پردازی خود انعکاسی و بنابراین با به چالش کشاندن چگونگی برنامه درسی مدرنیسم، بر تنوع رشته­های درسی، توجه به برابری و تفاوت­ها، بازتولید قدرت مسلط بر جامعه و تأثیر فناوری­های نوین در برنامه درسی تأکید می­کند که پاسخگوی نیازهای فراگیران در عصر کنونی (پست مدرنیسم) بشمار می­آیند.

پژوهش حاضر با هدف بررسی اثربخشی مداخلات زودهنگام آموزشی- روان شناختی بر بهبود کارکردهای اجرایی و توجه کودکان با ناتوانیهای یادگیری عصب- روان شناختی انجام گرفته است. به منظور انجام این پژوهش، 40 نفر کودک با ناتوانی یادگیری عصب- روان شناختی از میان جامعه کودکان شش ساله پیش از دبستان شهر اصفهان به شیوه نمونه گیری تصادفی خوشه ای چند مرحله ای، انتخاب و با روش تصادفی به گروههای آزمایشی و کنترل گمارده شدند(هرگروه 20 نفر). روش پژوهش آزمایشی بود. مداخلات زودهنگام آموزشی روان شناختی بر روی گروه آزمایش انجام گرفت. ابزارهای مورد استفاده، آزمون عصب – روان شناختی نپسی ( NEPSY )، مقیاس هوش کودکان پیش از دبستان وکسلر و فهرست وارسی تشخیص کودکان با ناتوانی یادگیری عصب- روان شناختی بود. داده های بدست آمده با روش آماری تحلیل کواریانس چند متغیری ( مانکوا) تجزیه و تحلیل گردید. نتایج پژوهش نشان داد که مداخلات زودهنگام آموزشی بر بهبود کارکردهای اجرایی و توجه کودکان با ناتوانیهای یادگیری عصب- روان شناختی مؤثر است (P=0.001) .

در این تحقیق، اثربخشی رهبری مدیران ایران و هندوستان در سال تحصیلی 88-1387 بررسی گردید. این پژوهش توصیفی از نوع پیمایشی است. ششصد دبیر از 120 دبیرستان از شهرهای اصفهان و میسور از طریق روش نمونه گیری تصادفی طبقه بندی شده دو مرحله­ای انتخاب شدند. انتخاب مدارس و دبیران به طور مساوی از هر دو نوع مدارس دولتی و خصوصی.غیرانتفاعی انجام گرفت. برای جمع آوری داده ها، از مقیاس اثربخشی رهبری ( LES ) تاج (2001) استفاده گردید و از تحلیل واریانس ( ANOVA ) دو سویه برای تحلیل داده ها استفاده گردید. یافته ها، حاکی از آن است که تفاوت معناداری بین دو کشور در زمینه همه ابعاد اثربخشی رهبری مدیران وجود دارد. طبق ارزیابی دبیران، مدیران ایران هر شش بعد اثربخشی رهبری را بیشتر از مدیران هند دارا هستند (F=58.450; P< .001) . در رابطه با جنسیت (F=16.092; P< .001) میانگین نمرات اثر بخشی در زنان بیشتر از مردان بود و نوع مدرسه (F=9.180; P<.003) ، ادراک دبیران را درباره اثربخشی رهبری مدیران در هر دو کشور به طور معناداری تحت تأثیر قرار داده است.

هدف این پژوهش معرفی کاربرد آزمون آرایش تصادفی روابط منظم فرض شده، برای اعتبار یابی مدلهای مبتنی بر ارائه نظم در روابط بین مؤلفه ها می باشد. برای ارایه نمونه ای از کاربرد این روش، مدل شش ضلعی تیپ شناسی شغلی هالند انتخاب و با اجرای فرم رجحان به مشاغل سیاهه کروی فردی در نمونه­ای 300 نفری از دانشجویان دانشگاه اصفهان، اعتبار آن در مقایسه با رغبتهای شغلی جامعه دانشجویی دانشگاه اصفهان مورد آزمون قرارگرفت. همخوان با بسیاری از مطالعات بین فرهنگی دیگر، بنابر نتایج بدست آمده، مدل هالند از اعتبار ساختاری مناسبی در تبیین ساختار رغبتهای شغلی دانشجویان دانشگاه اصفهان برخوردار بود(71/0= CI ؛ 02/0= P ). این نتایج همچنین بر شواهد روایی ساختاری فرم رجحان به مشاغل سیاهه کروی فردی افزود. کاربردهای منحصر به فرد، مزایا، و محدودیت­های این روش و همچنین برخی پیشنهادات پژوهشی در قسمت بحث و نتیجه گیری مطرح شده است.

پژوهش حاضر به منظور اعتباریابی آزمونهای طبقه بندی استعدادهای فلانگان (FACT) انجام گرفت. انتخاب بهترین کارکنان در سازمان، مسأله ای است که مدیران و کارکنان بخش گزینش پیوسته با آن مواجه اند. بنابراین، برای حل مسأله فوق پژوهشگران این مجموعه آزمونها را که با توجه به پیشینه پژوهشی دارای اعتبار پیش بین بالایی در مشاغل مختلف بوده اند، اعتباریابی کردند. این آزمون ها شامل چهار دسته آزمون های روانی حرکتی، فضایی دیداری، توانایی خاص و توانایی شناختی عمومی است. برای رسیدن به هدف فوق، در مرحله اول پژوهش 272 نفر و در مرحله دوم 185 نفر از دانشجویان رشته هنر دانشگاههای تهران و اصفهان با روش نمونه گیری تصادفی ساده انتخاب شدند. اعتبار ملاکی آزمون در دو مرحله که در مرحله اول اعتبار همزمان مجموعه آزمونها در دو ترم پاییز و بهار و در مرحله دوم اعتبار پیش بین آزمونها در دو ترم پاییز و بهار از طریق ضرایب همبستگی ساده و رگرسیون گام به گام محاسبه شد. همچنین ضرایب همبستگی ساده برای مقایسه اعتبار همزمان و اعتبار پیش بین و معناداری تفاوت آنها به Z فیشر تبدیل و مقایسه شدند . اکثر ضرایب همبستگی ساده بین آزمونهای طبقه بندی استعداد فلانگان و متغیر ملاک (معدل) در هر دو مرحله معنادار بودند؛ یعنی آزمونهای طبقه بندی استعداد فلانگان از اعتبار ملاکی خوبی برخورداربوده است. همچنین، با مقایسه اعتبار همزمان و اعتبار پیش بین، تفویض اعتبار پیش بین بر اعتبار همزمان در پیش بینی ملاک تایید شد. با توجه به ضرایب اعتبار پیش بین بالای این آزمونها به سازمانها، این مجموعه آزمون برای گزینش کارکنان و پیش بینی موفقیت آنها در مشاغل مختلف پیشنهاد می شود.

این تحقیق به بررسی دیدگاه تربیتی دریدا و نقد آن پرداخته و کوشیده است دلالت­های تربیتی دریدا در زمینه ویژگی های تعلیم و تربیت، برنامه درسی و روش های تدریس را استنباط کند. همچنین سعی داشته است این دلالت ها را به بوته نقد و بررسی بگذارد. بررسی ها نشان می­دهد که اندیشه­های دریدا، رهنمود هایی را برای تعلیم و تربیت در پی داشته است؛ از جمله اینکه هیچ کس نمی تواند اهداف، برنامه و روش های از پیش تعیین شده را بر فراگیران تحمیل کند. این فراگیران هستندکه با توجه به نیازها، علایق و توانایی خود به تعیین هدف می پردازند و برنامه درسی متناسب با شرایط خود را تدوین می کنند. هیچ روش برتری وجود ندارد و انتخاب یک روش وابسته به وضعیت خاص هر فرد و موقعیت یادگیری وی دارد. با وجود این، می توان استنباط کرد که دریدا به تعلیم و تربیتی انتقادی، عادلانه، چند فرهنگ گرا، جامع و منطقه ای بها می دهد. همچنین، روش ساخت شکنی و انتقادی را برای شرایط کنونی مناسب می­بیند. اندیشه های تربیتی دریدا را می توان از جهت، زیر سؤال بردن ارزش های اخلاقی، جزئی نگری بیش از حد، نفی تمام مرز بندی های موجود و نداشتن ملاک مشخص برای ارزشیابی، زیر سؤال برد.