نامه فرهنگستان

نامه فرهنگستان

نامه فرهنگستان 1386 شماره 33 (مقاله علمی وزارت علوم)

مقالات

۱.

ریشه های ایرانی امثال و حکم عربی در شعر بهار(مقاله علمی وزارت علوم)

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 34 تعداد دانلود : 453
محمدتقی بهار مشهور به ملک الشعرا در دوران کودکی و نوجوانی زبان و ادبیات عربی را فرا گرفت. تاثیر آشنایی او با این زبان در اشعارش کاملا مشهود است. وی از امثال و اشعار و سخنان عربی در آثار خود، به صور گوناگون، بهره جسته است. با تامل در تاثیرپذیری بهار از امثال و حکم عربی، آثار آن را به صورت های زیر می توان باز شناخت: - مضامینی که به نظر می رسد مستقیما از منابع عربی گرفته شده اند. - مضامینی که در آثار گویندگان پارسی زبان دیده می شود و بهار نیز آنها را در شعر خود به کار برده است. - بخشی از اقتباس ها که ظاهرا به حکمت و ادب عربی تعلق دارد اما منبع آنها اندرزنامه های پهلوی است و احتمال دارد بهار آنها را مستقیما از منابع پهلوی گرفته باشد.
۲.

شرح حال و آثار ژوزف فن هامر پورگشتال(مقاله علمی وزارت علوم)

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 456 تعداد دانلود : 669
در اواخر قرن هجدهم و اوایل قرن نوزدهم، موجی از گرایش های علمانی (لائیک) در مطالعات شرقی اروپا پدید آمد و رویکرد کشیش های خاورشناس رفته رفته جای خود را به خاورشناسی علمی داد. به زعم ژول مول (یولیوس فون مول)، خاورشناس آلمانی (1800-1876)، سه تن از خاورشناسان در این تحول سهم عمده داشتند: ویلیام جونز انگلیسی، سیلوستر دوساسی فرانسوی و ژوزف فن هامرپورگشتال اتریشی.
۳.

طنز در مطبوعات دوره آغازین مشروطیت(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 396 تعداد دانلود : 364
در آستانه انقلاب مشروطه، کشور ایران هنوز تمامی خصوصیات جامعه شناختی جامعه سنتی را دارا بود. حاکمیت سیاسی به شکل استبداد کهن سال ایرانی بود که می توان آن را نمونه متعارف استبداد شرقی دانست. در قرن نوزدهم میلادی، طی یک سلسله تحولات اقتصادی و سیاسی و فرهنگی، رفته رفته شکاف هایی در جامعه سنتی ایران پدیدار گشت و حقانیت رژیم سیاسی مبتنی بر استبداد سلطنتی مورد تردید قرار گرفت. گروه هایی از مردم شهری به ویژه عناصر اصلاح طلب دولت و دیوان، روحانیون روشن بین، تجار، و روشنفکران در افکار آزادی خواهانه غربی (آزادی های مدنی، مصونیت جان و مال فرد از تعرض، تفکیک قوای سه گانه، حاکمیت قانون) شعارهای مناسبی برای مبارزه با حکومت استبدادی قاجار یافتند. (خارابی 1380، ص 11)
۴.

قافیه از نظرگاه موسیقایی (با توجه به قافیه در شعر حافظ)(مقاله علمی وزارت علوم)

نویسنده:
حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 512 تعداد دانلود : 316
قافیه در شعر حکم نت (نغمه) فرود را در پایان ملودی (لحن) دارد. به عنوان مثال، اگر قطعه ای را در ماهور دو (do) اجرا می کنیم و در پرده های این دستگاه مانور می دهیم، نت پایانی و فرود ما همان نت do است. نگاهی به پیش درآمد ماهور و قسمت دوم (دلکش و فرود) و درآمد ماهور، کرشمه ماهور و چهار مضراب ماهور در شیوه آموختن تار و سه تار (ساکت 1376، ص 34-A) موید آن است که قطعاتی که مثلا در دستگاه ماهور do اجرا می شوند، پس از سیر در نت های ر، فا، می، ...، سرانجام به نت do فرود می آیند.
۵.

کامنسکی ایران شناس و زبان و فرهنگ پامیری(مقاله علمی وزارت علوم)

حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 473 تعداد دانلود : 693
مجلس پنجمین دوره بزرگداشت چهره های ماندگار میزبان دانشمند ایران شناس، ایوان میخائیلویچ استبلین کامنسکی بود. وی حایز اطلاعات با ارزشی درباره زبان های ایرانی از جمله زبان فارسی و دارای توانایی نگارش به زبان فارسی است. او، در دیداری که در تاریخ 25/8/84 با آقای دکتر حبیبی، رییس فرهنگستان زبان و ادب فارسی، داشت از کتابخانه فرهنگستان نیز بازدید و سه کتاب به این کتابخانه هدیه کرد.

آرشیو

آرشیو شماره ها:
۶۶