سمیه بهمن آبادی

ههدف پژوهش حاضر، تعیین اصول و تدوین سیاست های کلی فعالیت های مکمل و فوق برنامه در مدارس و مراکز آموزش عالی کشور است که با استفاده از روش تحقیق آمیخته و به صورت کمّی و کیّفی اجرا شد. ابزارهای پژوهش شامل پرسشنامه محقق ساخته، مصاحبه نیمه ساخت یافته، چک لیست تحلیل محتوای اسناد بالادستی و چک لیست تحلیل محتوای مستندات و تجارب کشورهای منتخب بود. برای تعیین اصول از منابع چهارگانه شامل پرسشنامه معلمان، مدیران و دانشجویان؛ مصاحبه با صاحب نظران حوزه آموزش عالی و آموزش عمومی، بررسی اسناد بالادستی، مطالعه تطبیقی اسناد و تجارب مربوط به کشورهای منتخب استفاده شد. ابتدا اصول اولیه حاصل از یافته های مربوط به پرسشنامه ها، مصاحبه ها، تحلیل اسناد بالادستی کشور و تحلیل اسناد و تجارب کشورهای منتخب استخراج شد، سپس این اصول پالایش و در مرحله نهایی تعداد نوزده اصل با عنوان اصول نهایی فعالیت های مکمل و فوق برنامه برای مدارس و مراکز آموزش عالی ایران به همراه سیاست های کلی مربوط به هر اصل استخراج شد. با توجه به اصول و سیاست های تدوین شده در این پژوهش، بازبینی و بازنگری مجدد در زمینه آیین نامه ها و بخشنامه های مرتبط با فعالیت های فوق برنامه مدارس و دانشگاه ها ضروری به نظر می رسد و پیشنهاد می شود سیاست گذاران و برنامه ریزان حوزه آموزش عالی و آموزش عمومی در برنامه ریزی و اجرای فعالیت های مکمل و فوق برنامه برای مدارس و دانشگاه ها به اصول و سیاست های پیشنهادی این پژوهش توجه کنند.

مقدمه: یکی از ابزارهایی که به تشخیص و غربالگریی افراد دارای اختلال از افراد سالم کمک می کند، چک لیست اختلالات روانی است. هدف از انجام این پژوهش، بررسی روایی، اعتبار و هنجاریابی چک لیست نشانه های اختلالات روانی در کارکنان یک واحد نظامی است. روش: روش تحقیق این پژوهش توصیفی- همبستگی و نوع طرح هنجاریابی آزمون است. در پژوهش حاضر 1535 نفر از کارکنان یک واحد نظامی به صورت تصادفی و با توجه به متغیرهایی مانند جنس، سن، تحصیلات، سابقه کار و سابقه بیماری های اعصاب و روان بررسی شدند. ابزار مطالعه چک لیست نشانه های اختلالات روانی و پرسش نامه شخصیتی چندوجهی مینه سوتا (MMPI) است. نتایج: نتایج حاکی از این است که همسانی درونی، ضریب آلفای کرونباخ بالایی را هم برای زیر مقیاس های آزمون(75/0 تا 92/0) و هم برای شاخص کلی علائم مرضی (GSI) (98/0) نشان داد. دامنه ضرایب همبستگی بازآزمایی زیرمقیاس های آزمون از57/0r= تا 90/0r= به دست آمد. ضرایب همبستگی زیرمقیاس های آزمون SCL-90-R با زیرمقیاس های پرسش نامه چند وجهی مینه سوتا (MMPI) از نظر آماری معنادار بود. در پژوهش حاضر نقطه برش درشاخص کلی علائم مرضی (GSI) 06/1 به دست آمد. بحث: با توجه به تأیید روایی، اعتبار و همچنین داشتن نرم و نقطه برش در کارکنان نظامی، می توان از چک لیست اختلالات روانی(SCL-90-R)، در غربالگری اختلالات روانی، تعیین سطوح سلامت و برنامه ریزی های بهداشت روان کارکنان واحد نظامی استفاده نمود.

هدف پژوهش حاضر، بررسی نتایج نیازسنجی برنامه ی آموزشی توان بخشی آسیب دیده شنوایی از نظر مربیان به منظور طراحی و تدوین برنامه آموزشی توان بخشی با رویکرد شنیداری کلامی (AVT) بود. در این مطالعه توصیفی، تعداد 26 نفر از مربیان کودکان زیر 4 سال خراسان رضوی به روش سرشماری انتخاب شدند. داده ها با استفاده از پرسشنامه محقق ساخته جمع آوری شد. نتایج مربوطه نشان داد که معلمان در مواردی همچون مشارکت والدین در برنامه درسی، متناسب بودن برنامه با ویژگی های کودک، تدوین اهداف مناسب و روشن، استفاده از روش ها و رویکردهای آموزشی جدید و استفاده از وسایل کمک شنیداری ابراز نیاز کرده اند. عدم انسجام برنامه ها، عدم توجه به اهداف، عدم تاکید بر وضوح گفتار و اصلاح تلفظ کودکان، عدم تجربه کافی معلمان و عدم آشنایی آنها با برنامه AVT از مهمترین نقاط ضعف برنامه فعلی است. برگزاری کلاس های آموزشی مناسب ازمهمترین نیازهای این معلمان بوده و برگزاری دوره های آموزش ضمن خدمت آشنایی با AVT ، کلاس های افزایش آگاهی والدین از نظر مربیان، عاملی برای رفع مشکلات این برنامه عنوان شده است. با توجه به یافته ها، طراحی و تدوین برنامه درسی مطلوب در گروی توجه به نیازهای مربیان و نقاط ضعف برنامه فعلی است.