۱.
مقاله حاضر، نقش قندهار در روابط ایران و هند (صفویان و گورکانیان) از زمان جلوس شاه اسماعیل اول تا روزگار شاه عباس اول را با توجه به موقعیت جغرافیایی و اهمیت نظامی و تجاری این شهر و بر اساس رویارویی نظامی و مذاکرات سیاسی میان صفویه و گورکانیان مورد بررسی قرار می دهد.
۲.
در پی واگذاری حق قضاوت کنسولی به روسیه و در نتیجه، گسترش روابط اقتصادی و سیاسی میان ایران و دولتهای غربی در نیمه سده نوزدهم، به تدریج عهدنامه هایی در زمینه تجارت، اقامت، دریانوردی و معاهدات سیاسی با نام “عهدنامه مودت” میان ایران و این کشورها بسته شد و بیشتر دولتهای غربی از امتیاز کاپیتولاسیون در ایران بهره مند شدند.
۳.
در پی واگذاری حق قضاوت کنسولی به روسیه و در نتیجه، گسترش روابط اقتصادی و سیاسی میان ایران و دولتهای غربی در نیمه سده نوزدهم، به تدریج عهدنامه هایی در زمینه تجارت، اقامت، دریانوردی و معاهدات سیاسی با نام “عهدنامه مودت” میان ایران و این کشورها بسته شد و بیشتر دولتهای غربی از امتیاز کاپیتولاسیون در ایران بهره مند شدند.
۴.
این نوشته می کوشد با توجه به اسناد مرکز اسناد وزارت امور خارجه، چگونگی ورود و استقرار مهاجران ارمنی به ایران، رقابتهای داخلی میان آنان از جمله رقابت میان هنچاک ها و داشناک ها، دخالت بلشویکها در امور آنان و چالشهایی که به سبب حضور و فعالیتهای آنان در ایران، در روابط ایران و شوروی به وجود آمده، توضیحی ارائه دهد.
۵.
حضور گسترده و روزافزون مهاجران ایرانی و اقامت طولانی آنان در قفقاز موجب شد تا برخی از ترقی خواهان ایرانی از اقشار مختلف، به ویژه برخی از کنسولهای دولت ایران به تشکیل انجمنهای خیریه و تاسیس مدارسی در آن منطقه اقدام نمایند.
۶.
فرانسه همراه با حضور فرهنگی مؤثر و پی در پی و روابط اقتصادی کم رنگ، بر اساس معادلات قاره اروپا و روابط خود با انگلیس و روسیه، گاهی دولت ایران و برخی رجال فرانکوفون و فرانکوفیل را مورد توجه قرار داده و از ایران حمایت سیاسی می نمود، اما به محض برطرف شدن نیاز خود، ایران را در دریای پرتلاطم حوادث بین الملل رها می کرد.
۷.
افزایش دخالتها و دسیسه های انگلیسها موجب شد که دولت ایران به تدریج آنها را از ایران بیرون نماید. مصدق با انجام کارهایی همچون: ممنوعیت بانک انگلیس و خاورمیانه از تصدی معاملات ارزی، اخراج کارکنان انگلیسی شرکت سابق نفت انگلیس و ایران و انحلال کنسولگریهای انگلیس در نه شهر ایران، هدف خود را پیش برد.
۸.
تغییرات دموکراتیک، تاثیرات بسیاری بر همه عر صه های توسعه اجتماعی روسیه و زندگی شهروندان روسی، از جمله در حوزه های اقتصاد، سیاست و روابط اجتماعی داشته است. موفقیت اصلاحات و تغییرات روسی تا حد زیادی به تغییرات در ذهنیتهای مردم، درک آنان از اجتماع و نقش شهروندان در ایفای حقوق و مسئولیتهایشان وابسته است.
۹.
تغییرات دموکراتیک، تاثیرات بسیاری بر همه عر صه های توسعه اجتماعی روسیه و زندگی شهروندان روسی، از جمله در حوزه های اقتصاد، سیاست و روابط اجتماعی داشته است. موفقیت اصلاحات و تغییرات روسی تا حد زیادی به تغییرات در ذهنیتهای مردم، درک آنان از اجتماع و نقش شهروندان در ایفای حقوق و مسئولیتهایشان وابسته است.
۱۰.
“هرگز نباید به این قشقاییهای لعنتی اعتماد کرد، آنها در جنگ جهانی اول و دوم ما را به ستوه آوردند”. این مطلب که از زبان وینستون چرچیل جاری شده، بیانگر عمق کینه و نفرت انگلیسها نسبت به قشقاییها است. همان ایلی که سرانجام به هنگام ملی شدن صنعت نفت، با همه قدرت به حمایت از دکتر مصدق برخاست.
۱۱.
“هرگز نباید به این قشقاییهای لعنتی اعتماد کرد، آنها در جنگ جهانی اول و دوم ما را به ستوه آوردند”. این مطلب که از زبان وینستون چرچیل جاری شده، بیانگر عمق کینه و نفرت انگلیسها نسبت به قشقاییها است. همان ایلی که سرانجام به هنگام ملی شدن صنعت نفت، با همه قدرت به حمایت از دکتر مصدق برخاست.
۱۲.
ایجاد پلیس جنوب، با هدف حفاظت از منافع و مقاصد انگلیس، به قیمت وارد آمدن خسارات و زیانهای فراوان به مردم ایران تمام شد. توده رنج کشیده ایرانی که در جنگ جهانی اول به دلیلی نبود دولت قدرتمند مرکزی و بی سرپناه و دادرسی رها شده بود، از این رهگذر هم آسیبهای فراوانی دید.
۱۳.
این همایش که برای نخستین بار در ایران، تحولات کارتوگرافیک خلیج فارس را مورد بررسی قرار داد، از سوی مرکز اسناد وزات امور خارجه و با همکاری دانشگاه تهران و مدرسه عالی کاربردی وابسته به دانشگاه سوربن فرانسه برگزار شد.
۱۴.
این کتاب به زبان انگلیسی و تالیف هارولد جی. مولتون امریکایی و لوئیز مارلیو فرانسوی است. پرسش اصلی کتاب درباره این است که چگونه و با چه طرح و برنامه هایی می توان آلمان و ژاپن را به شکلی که نتوانند توان و ماشین جنگی خود را دوباره به کار اندازند، تضعیف کرد.
