گفتگو

گفتگو

گفتگو 1375 شماره 12

مقالات

۱.

مسئله آذربایجان

نویسنده:
حوزه های تخصصی:
تعداد بازدید : 601 تعداد دانلود : 104
در این نوشته پس از اشاره به تحولات ناشی از فروپاشی اتحاد شوروی و بویژه استقلال مجدد جمهوری آذربایجان در جوار مرزهای شمالغرب ایران که با طرح شعارهایی در آن حدود مبنی بر وحدت دو "آذربایجان شمالی و جنوبی" تؤام شد، ریشه‌های این بحث مورد توجه قرار گرفته است. بحثی که نخست با نهادن نام آذربایجان بر سرزمینی واقع در شمال ایالت آذربایجان آغاز شد که در طول تاریخ به نام آلبانیای قفقاز و آران و ... شناخته بوده و آنگاه تلاش قدرت‌های توسعه طلب منطقه از ترکیه عثمانی تا اتحاد شوروی از بهره برداری در این تغییر نام و دست اندازی بر قلمرو ایران مورد توجه قرار گرفت.
۳.

ایران در جهانی سه قطبی

حوزه های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی تاریخ ایران اسلامی حکومت های ایرانی- اسلامی انقلاب اسلامی سیاسی
  2. حوزه‌های تخصصی علوم سیاسی سیاست خارجی ایران سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران
تعداد بازدید : 956 تعداد دانلود : 429
بررسی گرایش ایران به سوی شرق (مشخصاً روسیه) و اتخاذ ""سیاست شرقی"" در پی افزایش تنش میان ایران و آمریکا در سال های آغازین دهه 1990 میلادی است. در این مقاله ضمن توضیح و تشریح تغییرات سیاسی-اقتصادی جهان پس از فروپاشی شوروی و ترسیم وضعیت مبادلات اقتصادی-سیاسی جهان و با این استدلال که در این زمان جهان از نقظه نظر قدرت سیاسی تک قطبی، از نقطه نظر قدرت نظامی دوقطبی( آمریکا و فدراسیون روسیه) و از نقظه نظر اقتصادی سه قطبی شده است براهمیت نقش اتحادیه اروپا و ژاپن در کنار آمریکا و فرادستی آمریکا در این رابطه تأکید می گذارد.نویسنده در نتیجه بحث هایش تمایل ایران به سوی ""شرق"" و اتخاذ ""سیاست شرق"" را به دلیل نقشی که دیگر قطب های اقتصادی می توانند در توسعه صنعتی کشور ایفا کنند موافق منافع ملی ایران نمی داند.
۴.

تمدن یا تجدد؟ ارزیابی دیدگاه تمدنی در سیاست خارجی ایران

نویسنده:
حوزه های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی تاریخ ایران اسلامی حکومت های ایرانی- اسلامی انقلاب اسلامی سیاسی
  2. حوزه‌های تخصصی تاریخ ایران اسلامی حکومت های ایرانی- اسلامی انقلاب اسلامی اجتماعی
  3. حوزه‌های تخصصی علوم سیاسی سیاست خارجی ایران سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران
تعداد بازدید : 496 تعداد دانلود : 908
وجود امروزی کشوری به نام ایران که برخی جوانب تمدن ایرانی را در خود دارد -جوانبی که نه فقط وی را به کشورهای همسایه پیوند میدهد بلکه از پیوندی تاریخی حکایت دارد-، به این معنا نیست که چیزی به نام تمدن ایرانی امروز وجود دارد. مبانی اجتماعی یک چنین تمدنی کاملاً تغییر کرده است. نویسنده مقاله بر این نظر است که تلاش برای بازسازی این تمدن به حرکت امروزی ایرانیان برای هماهنگ کردنِ نهادهای سیاسی و اجتماعی خود با اندیشه مدرن و معاصر لطمه خواهد زد. سیاست خارجی ایرانِ امروز باید از نیازهای روزمره کشور ذهنی یا عینی برخواسته از شرایط تمدن قدیمی ایران.
۵.

ایران،روسیه و جمهوریهای جنوبی شوروی سابق

حوزه های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی تاریخ ایران اسلامی حکومت های ایرانی- اسلامی انقلاب اسلامی سیاسی
  2. حوزه‌های تخصصی تاریخ تاریخ جهان آسیا روسیه و قفقاز
  3. حوزه‌های تخصصی علوم سیاسی سیاست خارجی ایران مسایل سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران مسایل منطقه ای
تعداد بازدید : 191 تعداد دانلود : 136
فروپاشی اتحاد شوروی و تاسیس هشت دولت جدید در منطقه در اثر این دگرگونی، در عین حال که فرصت هایی را برای ایران پدید آورده مخاطراتی را نیز متوجه آن کرده است. از یک سوی ضعف و بی ثباتی این دولت های جدید می تواند زمینه ای گردد در جهت تبدیل ایران به یک قدرت منطقه ای و از سویی دیگر احتمال آن وجود دارد که با همسویی این واحدهای جدید با پاره ای از رقبا و دشمنان بالقوه ایران (مانند ترکیه و ایالات متحده) منافع ایران آسیب ببیند.تکیه بر همکاری و مشارکت روسیه نیز با توجه به خط مشی روسیه در جلب همکاری غرب نیز، سیاست مطمئنی به نظر نمی آید
۶.

ایران و اعراب

حوزه های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی تاریخ ایران اسلامی حکومت های ایرانی- اسلامی انقلاب اسلامی سیاسی
  2. حوزه‌های تخصصی علوم سیاسی سیاست خارجی ایران مسایل سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران مسایل منطقه ای
تعداد بازدید : 235 تعداد دانلود : 523
هدف از این مصاحبه شناخت دلایل ایران ستیزی نزد اعراب منطقه است. مصاحبه شونده بر این نظر است که ایران ستیزی دو دلیل اصلی دارد که یکی به سابقه تاریخی روابط ایران با اعراب بازمیگردد و دیگری به تحولات ایران در منطقه در قبل و بعد از انقلاب اسلامی مربوط است. او به این دو دلیل، دلیل سومی را که از آمریکا و اسراییل سرچشمه میگیرد اضافه میکند. مصاحبه شونده بر این نظر است که برای تخفیف این مساله ایران باید اولاً اعراب را در تعیین نوع روابطشان با اسراییل آزاد بگذارد و دوم به اهمیت منطقه برای جهان به دلیل وجود منابع نفتی آگاه باشد.
۷.

ایران و آمریکا: حقایق و پیامدها

نویسنده:
حوزه های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی تاریخ ایران اسلامی حکومت های ایرانی- اسلامی انقلاب اسلامی سیاسی
  2. حوزه‌های تخصصی علوم سیاسی سیاست خارجی ایران مسایل سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران آمریکا
  3. حوزه‌های تخصصی تاریخ تاریخ جهان آمریکا شمالی
تعداد بازدید : 946 تعداد دانلود : 776
در یک دوره از روابط پرتنش ایران و ایالات متحده، «سیاست مهاردوگانه» محور اصلی رویکرد آمریکا را نسبت به ایران تشکیل می داد. در این بررسی، یکی از صاحبنظران مهم این زمینه، پیشینه شکلگیری این دیدگاه را از منظر طرف های اصلی درگیر در شکل دادن به سیاست های خارجی واشنگتن بیان کرده است.
۸.

نگاهی از توکیو؛ آن هنگام که دشمن دوست تو، دوست به شمار میآید.

۹.

اروپا و نظم نوین جهانی؛ مصاحبه با دومینیک معیزی

نویسنده:
حوزه های تخصصی:
  1. حوزه‌های تخصصی علوم سیاسی مطالعات منطقه ای منطقه اتحادیه اروپا و اروپای شرقی
  2. حوزه‌های تخصصی تاریخ تاریخ جهان اروپای معاصر
تعداد بازدید : 847 تعداد دانلود : 189
پرفسور دومینیک معیزی، معاون انستیتوی فرانسوی روابط بین الملل و سردبیر فصلنامه «سیاست خارجی» در فرانسه در این مصاحبه مدعی میشود که اروپا از خط «رویارویی تمدن ها» که بر دیدگاه آمریکا حاکم است پیروی نخواهد کرد. او بر این نظر است که امروز جهان دارای سه قطب است که نه بر اساس تمدنی بلکه بر اساس قدرت اقتصادی، سیاسی و نظامی تعیّن یافته است. این سه قطب عبارتند از: آمریکا، اروپا، آسیا. از این سه قطب، آمریکا قطب غالب، آسیا قطب بالنده و اروپا قطب در حال افول است. از این رو پرفسوردومینیک معیزی براین نظر است که اروپا در جستجوی راهی است برای خروج از این وضع افول برای آنکه به دنباله روی محض آمریکا تبدیل نشود.

آرشیو

آرشیو شماره ها:
۵۳